Recensie
Dat Nieke Koek (1982) gefascineerd is door het menselijk lichaam, zal niemand verbazen die haar tentoonstelling in Museum de Fundatie ziet. In elk werk staat een deel van dat lichaam centraal. Niet zelden op een verrassende manier.
Tekst en beeld: Evert-Jan Pol
Op dertienjarige leeftijd speelde Nieke Koek mee in het toneelstuk Fenicische vrouwen van Theatergroep Hollandia, dat destijds mede geleid werd door haar vader Paul Koek. Het klassieke stuk, oorspronkelijk geschreven door Euripides in 410 v. Chr., gaat over het lot van de zonen van Oedipus. Nieke Koek speelde Antigone, de dochter van Oedipus, die na de dood van haar beide broers op jonge leeftijd de troon moet betreden. Tijdens de ontwikkeling van het muziektheaterstuk was de latere kunstenares getuige van de magische transformatie die de spelers iedere dag ondergingen. Ze begon het lichaam te zien als een vertaalmachine, een instrument met onbegrensde mogelijkheden.
Koek wil begrijpen hoe het menselijk lichaam werkt. Daarom startte ze in 2018 haar onderzoek Geneeskunst. Ze vroeg zich af of haar kunst het revalidatieproces van patiënten zou kunnen bevorderen. “Ik vroeg me dit af, omdat publiek geregeld het eigen lichaam gaat bewegen als het mijn werk ziet.”
Zo’n twee maanden lang was ze twee dagen in de week aanwezig in de wachtruimte van de polikliniek revalidatiegeneeskunde in het Amsterdam UMC. Daar kreeg ze de inspiratie voor haar werken Nota Bene en Drift.
Nieke Koek, Drift, 2022, Museum de Fundatie.
Eerstgenoemde is een automaton van een been. Een automaton is een niet-elektrische machine, die een menselijke of dierlijke handeling of beweging nabootst. Het houten been bestaat uit allemaal schijven die los van elkaar kunnen bewegen. Dit is ook het geval in het kinetische werk Drift. Hierin schuiven verschillende bewegende stroken – eveneens samen een been vormend – van links naar rechts, in een soort abstracte dans.
Nota Bene en Drift zijn twee uiteenlopende werken, in even uiteenlopende technieken. De creaties van Koek kunnen alle verschijningsvormen aannemen: van video tot performance en van borduurwerk tot sculptuur. Haar oeuvre en daarmee deze tentoonstelling heeft daardoor een zeer afwisselend karakter. We zien onder meer een vertraagd afgespeelde video van de niezende kunstenaar, vele meters linten met gedachtes en een statische beweging van één seconde.
Nieke Koek – Gelichaamd, t/m 8 januari 2023 in Museum de Fundatie, Zwolle
Waardering: @@@@@@@@@@