0
0
Recensie
Schilderijen van oude meesters hebben niet zelden een Bijbelverhaal als onderwerp. Maar wie goed kijkt, zal op veel werken iets opvallen: de kleding en setting zijn vaak wel heel eigentijds. Een figuur op het schilderij Roeping van Matteüs van Jan van Bijlert draagt zelfs een bril. Museum Catharijneconvent laat op de expositie Thuis in de Bijbel zien hoe Hollandse en Vlaamse schilders verhalen uit het bekendste boek ter wereld uitbeeldden tegen de achtergrond van hun vertrouwde omgeving.
Afgaand op de getoonde schilderijen spelen de meeste Bijbelverhalen zich af in de Lage Landen. De verderfelijke stad Sodom is eigenlijk Antwerpen, volgens de visie van Daniel van Hell. Hij liet de Vlaamse stad afbranden, terwijl Lot en zijn dochters vluchten.
Vele jaren later gingen Jozef en de zwangere Maria voor de volkstelling naar een Vlaams dorp, aldus Pieter Brueghel de Jonge. Er lag sneeuw, want het was immers winter. De herberg was vol, zodat het kon gebeuren dat hun zoon Jezus ter wereld kwam in een Vlaamse stal. Jan Brueghel de Oude schilderde hoe de Drie Wijzen daar het kind bezochten, in gezelschap van vele nieuwsgierige Vlaamse burgers.
Iets eerder hadden al drie herders de bijzondere baby aanbeden. Jan Steen legde dit bezoek op geheel eigen wijze vast. Hij maakte er een levendig tafereel van, zoals we van de schilder gewend zijn. Wie niet beter weet, zou denken dat het om een normale kraamvisite gaat.
Hoewel de tentoonstelling een religieus karakter heeft, is ze zeker ook interessant voor mensen die niet zo Bijbelvast zijn. Het Catharijneconvent toont prachtige schilderijen van de beste Hollandse en Vlaamse oude meesters, in diverse genres. Op een schilderij van Osias Beert is een banket te zien. Op de achtergrond is, in het klein, het verhaal over Lazarus en de rijkaard te herkennen. De menselijke figuren zijn van de hand van Frans Francken. Het ging Beert om het stilleven.
De Bijbel zit vol dramatiek en was daarom een dankbaar onderwerp voor de oude meesters. Die aan de hand van de verhalen hun kunde konden tonen. Daarbij permitteerden ze zich enkele vrijheden. Eeuwen later geven de schilderijen daarom vooral een goede indruk van het leven in de Lage Landen. De expositiebezoeker die na het zien van de kunst toch nog wat meer wil weten, kan de Bijbel ter hand nemen. Her en der liggen, heel subtiel, enkele exemplaren klaar.
Thuis in de Bijbel – Oude meesters, grote verhalen, t/m 10 augustus in Museum Catharijneconvent, Utrecht. Elk weekend brengt de Utrechtse theatergroep Aluin in korte voorstellingen enkele Bijbelverhalen tot leven.
Waardering: @@@@@@@@@@
