0
0
Recensie
Van de ongeveer 340 schilderijen die Rembrandt van Rijn maakte, bezit het Rijksmuseum er 22. Dit lijkt misschien niet heel veel, maar toch heeft het museum daarmee de grootste collectie Rembrandt-schilderijen ter wereld. In de tentoonstelling Alle Rembrandts zijn ze eenmalig samen te zien.
Tekst: Evert-Jan Pol
De Nachtwacht hangt op zijn vertrouwde plek in de eregalerij, want het museum verplaatst dat topstuk zo min mogelijk. De overige schilderijen hangen nog tot en met 10 juni in de Philpsvleugel. Beroemde werken als Het Joodse Bruidje, De Staalmeesters en Marten & Oopjen schitteren zij aan zij met wat onbekendere stukken van de meester.
In dat opzicht is Alle Rembrandts een fijne expositie. Ze zet ook de minder beroemde schilderijen van Rembrandt in de schijnwerpers. Hoewel ik het Rijksmuseum best vaak bezoek, bleek ik al zijn geschilderde Rembrandts toch nog niet te kennen. Tussen de mij onbekendere stukken blijken ook heel fraaie te zitten, zoals Tobit en Anna met het bokje uit 1626. Dit vroege werk toont aan dat de kunstenaar al op jonge leeftijd – hij was nog maar twintig – al een groot schilder was. De stofuitdrukking is al zeer goed geslaagd en de emoties van de personages komen duidelijk over.
Tussen de onbetwiste Rembrandts hangt ook een schilderij dat aan de kunstenaar is toegeschreven: Simson en Delila. Het is dus niet geheel zeker dat Rembrandt de maker was. Toch is er veel voor te zeggen dat dit een ´echte´ is. Zo toont de soldaat die Simsons haar moet afknippen, verdacht veel gelijkenissen met de schilder. Van Rembrandt is bekend dat hij zichzelf wel vaker op schilderijen afbeeldde, ook als het geen zelfportret betrof. Qua uitvoering valt dit paneel op, want het is een zogenoemde grisaille; de kunstenaar gebruikte alleen bruintinten. Dat versterkt het dramatische effect van de voorstelling.
Behalve schilderijen toont het Rijksmuseum ook tekeningen en etsen van Rembrandt. Een pareltje is een tekening van twee paarden, vlot en schetsmatig getekend in zwart en rood krijt. In totaal zijn er zestig tekeningen te zien en nog eens driehonderd etsen, van de dertienhonderd die het museum bezit. De tentoonstelling omvat dus toch niet álle Rembrandts uit de collectie. Misschien maar goed ook, want met 382 werken is de expositie nu al overvol.
(Tekst gaat verder onder de foto´s)
Voor de ongeduldige bezoeker (ik ja) is het daardoor bijna onmogelijk om alles tot zich te nemen. De drukte die er ondanks de toegepaste tijdssloten heerst, helpt niet. Misschien was het beter geweest de verschillende werken op te delen in meerdere exposities. Het Rembrandt-jaar duurt per slot van rekening een heel jaar.
Alle Rembrandts, t/m 10 juni in het Rijksmuseum, Amsterdam
Waardering: @@@@@@@@@@
Lees ook: Echte en onechte Rembrandts in 1 expositie Mauritshuis
