Recensie
Een meer dan levensgrote foto van een naakte vrouw verwelkomt de bezoeker aan de nieuwste expositie in Museum aan het Vrijthof in Maastricht. Aan haar voeten ligt een boek van fotograaf Helmut Newton waarvan zij, voormalig Playboy Playmate Henriette Allais, de omslag siert.
Tekst en foto’s: Evert-Jan Pol
De gigantische foto is illustratief voor het onderwerp van de tentoonstelling: Taschen, uitgeverij van boeken die niet zelden opvallen door hun vormgeving. Centraal staan exemplaren uit de collectie van René Rousseau. Met duizenden verschillende uitgaven heeft hij een van de grootste Taschen-verzamelingen ter wereld.
Een boekententoonstelling is in beginsel een moeilijk verhaal. Boeken zijn immers bedoeld om doorheen te bladeren, maar in een tentoonstelling ligt juist dat uiteraard enigszins gevoelig. Toch weet de presentatie in Maastricht te boeien. Dat komt in de eerste plaats door de selectie.
De door Benedikt Taschen opgerichte uitgeverij begon in 1980 als stripboekenwinkel in Keulen. Hoewel het aanbod veranderde, bleef aandacht voor het visuele aspect onveranderd groot. Sommige publicaties in de tentoonstelling zijn nog vrij ‘gewoon’, maar andere zijn onvervalste blikvangers en zelfs conversation pieces. Een boek met op de cover het decolleté van Naomi Campbell in reliëf maakt de tongen wel los. Het kost 2.000 euro, maar dan heb je ook wat.
(Tekst gaat verder onder de foto’s)
Genesis van Sebastião Salgado heeft een indrukwekkende kist als cassette. Het boek zelf is nergens te bekennen, maar alleen al vanwege de verpakking zou je hem willen hebben. En Sharks van Michael Muller zit veilig in een metalen kooi.
Het is niet de enige haai in de expositie; in de laatste ruimte wacht een indrukwekkende boekenstandaard in de vorm van het gevaarlijke zeedier. Bij Taschen is de standaard vaak namelijk wel net zo belangrijk als het boek dat erop rust. Beide objecten vormen samen een gesamtkunstwerk.
Niet de minste kunstenaars en ontwerpers tekenden in het verleden voor een standaard. De haai, behorend bij het boek GOAT (Greatest Of All Time) over Muhammad Ali is een creatie van Jeff Koons. En Marc Newson ontwierp een driekleurige tripod voor een imposant boek van kunstenaar David Hockney.
Behalve veel boeken toont het museum ook de nodige originele foto’s uit die boeken. De samenstellers kozen niet altijd de prettigste beelden. Uit Car crashes & other sad stories van Mell Kilpatrick is een reeks soms gruwelijke afbeeldingen van auto-ongelukken te zien. En iets verderop hangen pornografische foto’s, waar je niet bijster trek van krijgt.
Zoals wel vaker in een museum is ‘niet aanraken’, of in dit geval ‘don’t touch’ een vriendelijk doch dringend verzoek. Behalve in de voorlaatste zaal. Daar luidt ‘please do touch’ het devies. Gezeten op comfortabele banken mogen bezoekers naar hartenlust bladeren door ruimschoots aanwezige uitgaven. En ze zien dan dat de boeken van Taschen ook van binnen vaak heel fraai zijn.
A Passion For Taschen, t/m 27 augustus in Museum aan het Vrijthof, Maastricht
Waardering: @@@@@@@@@@