Recensie
De Engelse kunstenaar Michael Reynolds verbleef graag in Nederland. Hij overleed er zelfs in 2008, in Groningen om precies te zijn. In zijn testament liet hij vastleggen dat een Nederlandse collectie een deel van zijn nalatenschap geschonken zou krijgen. De keuze viel op Museum De Buitenplaats, dat de Brit deze zomer eert met een museumvullende tentoonstelling.
Tekst en foto’s: Evert-Jan Pol
Reynolds (1933-2008) had bijzonder weinig met modernisme, en dan met name abstractie. Het werk van de jongere generatie Britse kunstenaars, onder wie Damien Hirst en Tracey Emin, vond hij zelfs vulgair en oneerbiedig. Zijn werk is daarom puur figuratief en in zijn onderwerpkeuze was hij ook behoorlijk klassiek: portretten, landschappen en stillevens.
Vooral portretten schilderde hij graag, getuige het grote aantal in de tentoonstelling. En niet alleen omdat hij daar de meeste inkomsten uit haalde; hij vond mensen “de meest interessante en fascinerende beesten om te schilderen”. En hij was er goed in: een in slechts 2 uur geschilderd portret leverde hem in 2007 de Ondaatje Prize for Portraiture op. Dezelfde prijs won hij in 2003 ook al eens.
Hij gold dan ook als een van de belangrijkste portretschilders van Engeland. Hij kreeg vele opdrachten, onder meer van de National Portrait Gallery. Dat Londense museum vroeg hem om een portret van de Nederlandse dirigent Bernard Haitink. Een studie daarvoor maakt deel uit van de tentoonstelling.
Hij flatteerde zijn modellen niet op doek, maar beeldde hen uit zoals ze waren. En daar nam hij veel tijd voor (uitzonderingen daargelaten dus). “Een goed portret kost veel energie, inlevingsvermogen en tijd”, zei hij daar ooit zelf over. “Veel portretten kun je niet maken. Vijf tot zes opdrachten per jaar is voor mij een ruime schatting.” De ruime aandacht die hij eraan gaf, uit zich ook in de voortreffelijke stofuitdrukking: de plooien van rokken en hemden zijn bijna voelbaar.
Hoewel hij succes had als (portret)schilder, had zijn roem nog groter kunnen zijn, schrijft de Britse krant The Guardian op 9 mei 2008 in een in memoriam. Daaruit blijkt dat zijn temperament hem tot een moeilijk man maakte. Zeker als hij gedronken had, kon hij flink tekeer gaan. Niet verwonderlijk dus dat hij mensen tegen zichzelf in het harnas joeg.
Misschien was het wel daarom dat hij zijn vaderland uiteindelijk verliet en zich afwisselend vestigde in Italië en Nederland. In Nederland kwam hij terecht in Groningen, dat hij uitstekend geschikt voor zijn landschapschilderijen. “Verbazingwekkend genoeg is er tussen het landschap van Norfolk en Groningen nauwelijks verschil”, zei hij daarover. “Er is hetzelfde licht en het is net zo vlak met dezelfde gewassen.”
Vermoedelijk had hij het mooi gevonden dat het Nederlandse deel van de collectie een plek kreeg in het Drentse Eelde, op een steenworp afstand van zijn geliefde Groningen. En zijn werk past ook perfect in Museum Buitenplaats omdat dat geheel in het teken staat van naoorlogse realistische figuratieve kunst.
Het huidige overzicht schetst een goed beeld van het oeuvre van Reynolds. Die ook geregeld opdook in zijn eigen werk, al dan niet naakt. Doordat de tentoonstelling het hele binnenmuseum beslaat, is ze zeer overzichtelijk. En komen de thematisch gegroepeerde schilderijen goed tot zijn recht.
Voor mij en waarschijnlijk voor meer bezoekers betekende de expositie een eerste kennismaking met deze kunstenaar, die hoewel hij in Nederland woonde hier relatief onbekend is. Een ontmoeting die voor herhaling vaatbaar is, want zijn werk overtuigt en verdient meer aandacht.
Michael Reynolds – An Englishman Abroad, t/m 24 september in Museum De Buitenplaats, Eelde
Waardering: @@@@@@@@@@